Δεν κατάλαβα το πρόγραμμα, μπορείτε να το εξηγήσετε ξανά;

I didn’t understand the schedule, can you explain it again?

Breakdown of Δεν κατάλαβα το πρόγραμμα, μπορείτε να το εξηγήσετε ξανά;

• δεν: not
• μπορώ: to be able
• να: to
• καταλαβαίνω: to understand
• το: it
• ξανά: again
• εξηγώ: to explain
• το πρόγραμμα: the schedule

Questions & Answers about Δεν κατάλαβα το πρόγραμμα, μπορείτε να το εξηγήσετε ξανά;

What does Δεν do here, and when do I use Δεν vs Μην?

• Δεν is the negator for statements in the indicative: Δεν κατάλαβα = I didn’t understand.
• Μην/μη is used to negate the subjunctive/imperative or after particles like να, ας: Μην το εξηγήσετε = Don’t explain it; Να μην το εξηγήσετε = not to explain it.
• In this sentence the first clause is indicative, so Δεν is required.

Why is it κατάλαβα (aorist) and not καταλαβαίνω (present)?

• κατάλαβα (aorist/past perfective) refers to a single, completed event in the past: you didn’t understand the explanation/schedule when it was given.
• καταλαβαίνω (present/imperfective) expresses an ongoing state: Δεν καταλαβαίνω το πρόγραμμα = I don’t understand the schedule (now/in general).
• Both are possible depending on context; asking someone to explain again usually follows the aorist.

What is να doing, and what form is εξηγήσετε?

• να introduces the subjunctive.
• εξηγήσετε is 2nd person plural, aorist subjunctive of εξηγώ (I explain): να εξηγήσω, να εξηγήσεις, να εξηγήσει, να εξηγήσουμε, να εξηγήσετε, να εξηγήσουν(ε).
• With μπορώ (can), Greek uses να
  • subjunctive to express the action: μπορείτε να το εξηγήσετε = can you explain it.
• Using the present subjunctive (να εξηγείτε) would imply a repeated/ongoing action; here we want a one-off action, hence the aorist.

Why μπορείτε (second person plural)? Is it plural or just polite?

• μπορείτε is you-plural and also the standard polite form when addressing one person. Informal singular is μπορείς.
• Even more polite options: Θα μπορούσατε να το εξηγήσετε ξανά; or Μήπως μπορείτε να το εξηγήσετε ξανά;

Where does the object pronoun το go? Could it go after the verb?

• With να-clauses (and most finite forms), weak object pronouns go before the verb: να το εξηγήσετε.
• After an affirmative imperative they go after the verb: Εξηγήστε το ξανά. After a negative imperative they return before the verb: Μην το εξηγήσετε.

How would I say explain it to me again?

• Add the indirect-object clitic μου and keep the clitic order genitive before accusative: Μπορείτε να μου το εξηγήσετε ξανά;
• Other persons: να σου το…, να μας το…, να σας το…

Is ξανά the only option for again? What about πάλι?

• ξανά is the default for again, especially with actions.
• πάλι also means again; it’s slightly more colloquial and can also mean still/yet or on the other hand in other contexts.
• Both fit here: … να το εξηγήσετε ξανά/πάλι;

Can I attach ξανά as a prefix, like ξαναεξηγήσετε?

• Yes: Μπορείτε να το ξαναεξηγήσετε; is common. The prefix ξανα- means again.
• Spelling: ξαναεξηγήσετε (because the verb is εξηγώ), not ξαναξηγήσετε.
• Style: ξανά + verb and ξανα- + verb are both fine.

Why is there a comma before μπορείτε and a semicolon-like sign at the end?

• You have a statement (Δεν κατάλαβα το πρόγραμμα) followed by a question (μπορείτε …;), so a comma separates the clauses.
• Greek uses the semicolon character (;) as its question mark. Hence ξανά;
• You could also split it into two sentences: Δεν κατάλαβα το πρόγραμμα. Μπορείτε να το εξηγήσετε ξανά;

Do I really need the article το before πρόγραμμα?

• Greek uses the definite article more than English. When a specific, known schedule/program is meant, use το πρόγραμμα.
• ένα πρόγραμμα would mean a/one program, which is not the intended meaning here.

Can I omit the second το and just say μπορείτε να εξηγήσετε ξανά;

• It’s grammatical but sounds abrupt. Greek prefers the object clitic in such contexts.
• Natural: Μπορείτε να το εξηγήσετε ξανά; (or να μου το εξηγήσετε if you include the recipient).

What about the little ν in δεν—does it ever drop?

• In careful writing you can keep -ν: δεν. In everyday speech/writing, many drop it before most consonants (saying δε), but keep it before vowels and certain consonants (κ, π, τ, ξ, ψ, γκ, μπ, ντ, τσ, τζ).
• Here it’s kept because the next sound is κ in κατάλαβα.

How do I pronounce tricky letters here?

• δ in δεν = voiced th (as in English this).
• ξ = ks (so εξηγήσετε starts like ek-see-…).
• γ is a soft g ([ɣ]) before α/ο/ου/ρ and a y-like sound ([ʝ]) before ε/ι; in εξηγήσετε that middle γ is y-like.
• Stress is shown by the accent: δέν καταίλαβα, πρόγραμμα, μπορείτε, εξηγήσετε, ξανά.

Could I make the request even more polite?

• Yes. Options:
  • Θα μπορούσατε να μου το εξηγήσετε ξανά; (Would you be able to explain it to me again?)
  • Μήπως μπορείτε να μου το εξηγήσετε ξανά; (Perhaps you can explain it to me again?)
  • Add σας παρακαλώ for please: Σας παρακαλώ, θα μπορούσατε…