Ο άντρας δεν είναι εδώ σήμερα, είναι στο σπίτι.

The man is not here today, he is at home.

Breakdown of Ο άντρας δεν είναι εδώ σήμερα, είναι στο σπίτι.

• είμαι: to be
• το σπίτι: the home
• εδώ: here
• δεν: not
• σήμερα: today
• σε: at
• ο άντρας: the man

Questions & Answers about Ο άντρας δεν είναι εδώ σήμερα, είναι στο σπίτι.

What does each word do grammatically?

• Ο = the (masculine nominative singular definite article)
• άντρας = man (masculine nominative singular; subject)
• δεν = not (negates verbs in the indicative mood)
• είναι = is (3rd person singular of the verb είμαι = to be)
• εδώ = here (adverb)
• σήμερα = today (adverb of time)
• είναι = is (repeated for the second clause)
• στο = at the/in the (contraction of σε
  • το)
• σπίτι = house/home (neuter accusative singular as the object of σε)

How do you pronounce the sentence?

Rough guide: o Ándras den Íne edhó Símera, Íne sto Spíti. Notes:

• ντ in άντρας sounds like nd: Ándras.
• ει/η/ι sound like i (ee).
• δ in εδώ is like the th in “this.”

Why is the definite article Ο used before άντρας?

Greek typically uses the definite article with specific or known nouns. Ο άντρας means “the man” (a particular man in context). Without an article, a bare noun can sound odd or generic in subject position; for “a man,” you’d use ένας άντρας.

Why is there no subject pronoun (like “he”) in the second clause?

Greek drops subject pronouns when the subject is clear. The second είναι still refers to ο άντρας. Adding αυτός (he) would add emphasis or contrast: ... αλλά αυτός είναι στο σπίτι.

Why is δεν used for negation here and not μην?

Use δεν to negate verbs in the indicative (facts/statements): δεν είναι = “is not.”
Use μη(ν) with the subjunctive, negative imperatives, or certain non-indicative structures: να μην είναι, μην πας.

What does στο stand for, and why not στον or στη(ν)?

στο = σε + το (to/at + the, neuter singular).

• στον = σε
  • τον (masculine)
• στη(ν) = σε
  • τη(ν) (feminine) Because σπίτι is neuter, you use στο.

Is there a difference between είναι στο σπίτι and just είναι σπίτι?

Yes.

• είναι στο σπίτι = “is at the house/at home” (more literal/localized; with the article).
• είναι σπίτι = idiomatic “is at home” (no article; very common). Both are fine here.

Can the word order change?

Yes; Greek word order is flexible for emphasis:

• Σήμερα ο άντρας δεν είναι εδώ, είναι στο σπίτι.
• Ο άντρας σήμερα δεν είναι εδώ, είναι στο σπίτι.
• Ο άντρας δεν είναι σήμερα εδώ, είναι στο σπίτι. (emphasizes “today” more) All are grammatical; the neutral feel is the original.

Why is there a comma between the clauses instead of a conjunction?

Greek often links closely related independent clauses with a comma. You could also use a period or add και (and):
Ο άντρας δεν είναι εδώ σήμερα· είναι στο σπίτι.
Ο άντρας δεν είναι εδώ σήμερα και είναι στο σπίτι.

How would I say “Is the man here today?” in Greek?

Είναι εδώ σήμερα ο άντρας;
Note the Greek question mark is a semicolon-like symbol: ;

What’s the difference between εδώ and εκεί?

• εδώ = here (near the speaker)
• εκεί = there (farther away)
  Example: Ο άντρας δεν είναι εδώ σήμερα, είναι εκεί.

Can I say άνδρας instead of άντρας?

Yes. Άνδρας is the more formal/standard form; άντρας is the common colloquial form. Both are correct. Plurals: άνδρες (formal) / άντρες (colloquial).

What are the main case forms of άντρας I should know?

• Nominative (subject): ο άντρας
• Genitive (of): του άντρα
• Accusative (object): τον άντρα
• Vocative (addressing): άντρα

How would I make the sentence feminine (“The woman isn’t here today…”)?

Η γυναίκα δεν είναι εδώ σήμερα, είναι στο σπίτι.
Note the feminine article Η and noun γυναίκα.

How do I make it plural?

• Subject plural: Οι άντρες/άνδρες
• Verb: είναι stays the same (it’s both 3rd singular and plural)
  Sentence: Οι άντρες δεν είναι εδώ σήμερα, είναι στο σπίτι.
  If you want to stress their own homes: ... είναι στα σπίτια τους or ... είναι σπίτι (idiomatic “at home”).

Where should σήμερα go, and does its position change the meaning?

Common positions:

• Ο άντρας δεν είναι εδώ σήμερα (neutral)
• Σήμερα ο άντρας δεν είναι εδώ (topic = today)
• Ο άντρας δεν είναι σήμερα εδώ (focus on “today” not here) Meaning stays similar, but word order adjusts emphasis.

Does είναι always look the same for he/she/it/they?

Yes for 3rd person:

• 3rd singular: είναι (he/she/it is)
• 3rd plural: είναι (they are)
  Other forms: είμαι (I am), είσαι (you sg), είμαστε (we are), είστε (you pl/polite).